اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر استرس، اضطراب، افسردگی و تحریک پذیری دانش آموزان مبتلا به اختلال بد تنظیمی خلق مخرب

مقدمه: اختلال بد تنظیمی خلق مخرب، تشخیصی جدید در پنجمین ویرایش راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی محسوب می‌شود که با تحریک پذیری مزمن، مداوم و شدید در کودکان و نوجوانان مشخص می‌شود. بر اساس گزارش انجمن روانشناسی آمریکا، این کودکان در معرض خطر ابتلا به افسردگی یک قطبی و یا اختلالات اضطرابی در بزرگسالی هستند. از آنجا که هیجان در این اختلال نقش کلیدی ایفا می‌کند، این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر استرس، اضطراب، افسردگی و تحریک پذیری دانش آموزان مبتلا به اختلال بد تنظیمی خلق مخرب انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر از نوع آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون به همراه گروه کنترل بود. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، 30 دانش آموز مقطع راهنمایی شهر شاهرود در سال تحصیلی 96-95 که با استفاده از مصاحبه تشخیصی به اختلال بد تنظیمی خلق مخرب مبتلا بودند، به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند (هرگروه 15 نفر). آن‌ها به شاخص واکنش‌پذیری عاطفی استرینگرز (Stringaris) و مقیاس استرس، افسردگی و اضطراب لویندا (Levinda) پاسخ دادند. قبل از اعمال متغیرهای مستقل ابتدا پیش آزمون‌های مورد نظر از هر دو گروه گرفته و سپس برای گروه اول آموزش تنظیم هیجان گراتز (Gratz) و گاندرسون (Gunderson) در 8 جلسه 90 دقیقه‌ای انجام گردید. برای تجزیه و تحلیل داده از روش تحلیل کواریانس چند متغیری (Mancova) و به کمک نرم‌افزار SPSS-21 تحلیل شدند. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که آموزش تنظیم هیجانی باعث کاهش افسردگی، استرس و اضطراب گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل شد. همچنین تحریک پذیری دانش آموزان دارای اختلال نسبت به پیش آزمون و گروه کنترل به طور معنی داری پایین آمد. نتیجه گیری: با توجه به این که آموزش تنظیم هیجان درمان قابل قبولی برای کاهش آشفتگی هیجانی و تحریک پذیری دانش اموزان مبتلا به اختلال بد تنظیمی خلق مخرب است. بنابراین می‌توان از این درمان در این اختلال جدید بهره برد.